ارتباط سبک نحوی سیبویه وسبک بلاغی عبدالقاهر با سماع بلیغ مخالف با قیاس

علمای نحو پس از فارغ شدن از دستورگذأری زبان عربی با کاربردهای فصیح مواجه شدند که با قواعد نحو مخالف است. لذا علمای نحو نسبت به تعامل با این کاربردها به دو گروه تقسیم شدند، گروهی از آنها آسان‌ترین راه را انتخاب کردند وبه خودشان زحمت ندادند. ازاین‌رو شذوذ را به آنها نسبت داده‌اند. اما گروه دوم وظیفة خود را به‌خوبی انجام داده ودقت لازم را داشته‌اند. این گروه موارد بلاغی این کاربردها را در نظر گرفتند وبه استناد آنها قواعد جدیدی به وجود آوردند. الگوی آن‌ها در مباحث عالی نحو سیبویه است. اما در مباحث عالی بلاغی عبدالقاهر جرجانی الگوی علمای بلاغت به شمار می‌آید؛ زیرا دقت لازم را داشت وبه کاربرد بلیغ گرچه مخالف قاعده بود، اهمیت می‌داد وروش سیبویه را دنبال می‌کرد. این مقاله به طور مختصر در پی آن است تا این امر را به اثبات برساند که سیبویه وعبدالقاهر جرجانی هر کدام در تخصص خود ذوق بلاغی را به کار می‌برند وبه کاربردهای بلیغ اما مخالف قواعد تا این حد اهمیت می‌دهند که با استناد به آنها قواعد جدیدی به وجود می‌آورند.